Σύγκρουση με την πραγματικότητα

Δείκτες οικονομικής ανάπτυξης από την Παγκόσμια Τράπεζα: Μια προσπάθεια διευρενητικής ανάλυσης των δεδομένων

Αθανάσιος Σταυρακούδης
astavrak@uoi.gr

Εργαστήριο Εφαρμογών Πληροφορικής και Υπολογιστικών Οικονομικών

13/11/2022

Παγκόσμια τράπεζα

Τι είναι

https://www.worldbank.org

  • Χρηματοπιστωτικός οργανισμός (διεθνής τράπεζα) που χρηματοδοτεί έργα ανάπτυξης, κυρίως στις φτωχές και υποανάπτυκτες χώρες
  • Ιδρύθηκε το 1944 στο συνέδριο Bretton Woods
  • Ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς οργανισμούς
  • Αποτελείται από άλλους διεθνείς οργανισμούς:
    1. International Bank for Reconstruction and Development (IBRD)
    2. International Development Association (IDA)
    3. International Finance Corporation (IFC)
    4. Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA)
    5. International Centre for Settlement of Investment Disputes (ICSID)

Τι κάνει

https://www.worldbank.org/en/what-we-do

  • Χρηματοδοτεί αναπτυξιακά έργα στις φτωχότερες χώρες
  • Παρεμβαίνει σε καταστάσεις ακραίας φτώχειας και έκτακτων αναγκών
  • Εκπονεί μελέτες αντιμετώπισης της ακραίας φτώχειας
  • Παρέχει συμβούλους σε κυβερνήσεις φτωχών χωρών
  • Μελετά και προτείνει λύσεις γύρω από τα προβλήματα της κλιματικής αλλαγής
  • Φροντίζει για την επισιτιστική επάρκεια πολύ φτωχών χωρών

Τομέας στατιστικής - Δείκτες

https://data.worldbank.org

Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της δουλειάς της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων. Οι πολιτικές της στηρίζονται στα δεδομένα : data driven policy.

  • Συλλογή δεδομένων οικονομικής και κοινωνικής φύσης από όλες της χώρες του κόσμου
  • Στατιστική επεξεργασία και κατασκευή δεικτών οικονομικής ευημερίας και ανάπτυξης
  • Δεδομένα και εκθέσεις/αναφορές διατίθενται δωρεάν στο διαδίκτυο
  • Είναι μέρος (συνιδρυτής) του οργανισμού SDMX (Statistical Data and Metadata Exchance).

Δείκτης παιδικής θνησιμότητας

Παράδειγμα χρήσης δεικτών από την Παγκόσμια Τράπεζα.

SP.DYN.IMRT.IN

Παιδική θνησιμότητα: Πλήθος θανάτων παιδιών ηλικίας έως 1 έτους ανά 1000 γεννήσεις.

Παράδειγμα λήψης δεδομένων στην R (για την Ελλάδα)

library(WDI)
WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN")

Παράδειγμα λήψης δεδομένων στην R για συγκεκριμένη περίοδο (Ελλάδα)

WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN",
    start = 2001, end = 2010)

Παράδειγμα λήψης δεδομένων στην R για δύο χώρες (Ελλάδα, Πορτογαλία)

WDI(country = c("GR", "PT"), indicator = "SP.DYN.IMRT.IN")

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) 1o βήμα λήψης

WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN")
   country iso2c iso3c year SP.DYN.IMRT.IN
1   Greece    GR   GRC 2021             NA
2   Greece    GR   GRC 2020            3.6
3   Greece    GR   GRC 2019            3.7
4   Greece    GR   GRC 2018            3.7
5   Greece    GR   GRC 2017            3.8
6   Greece    GR   GRC 2016            3.9
7   Greece    GR   GRC 2015            3.8
8   Greece    GR   GRC 2014            3.7
9   Greece    GR   GRC 2013            3.6
10  Greece    GR   GRC 2012            3.5
11  Greece    GR   GRC 2011            3.5
12  Greece    GR   GRC 2010            3.4
13  Greece    GR   GRC 2009            3.4
14  Greece    GR   GRC 2008            3.5
15  Greece    GR   GRC 2007            3.6
16  Greece    GR   GRC 2006            3.8
17  Greece    GR   GRC 2005            4.0
18  Greece    GR   GRC 2004            4.3
19  Greece    GR   GRC 2003            4.6
20  Greece    GR   GRC 2002            4.9
21  Greece    GR   GRC 2001            5.2
22  Greece    GR   GRC 2000            5.6
23  Greece    GR   GRC 1999            6.0
24  Greece    GR   GRC 1998            6.4
25  Greece    GR   GRC 1997            6.8
26  Greece    GR   GRC 1996            7.1
27  Greece    GR   GRC 1995            7.4
28  Greece    GR   GRC 1994            7.7
29  Greece    GR   GRC 1993            8.0
30  Greece    GR   GRC 1992            8.3
31  Greece    GR   GRC 1991            8.6
32  Greece    GR   GRC 1990            9.1
33  Greece    GR   GRC 1989            9.7
34  Greece    GR   GRC 1988           10.3
35  Greece    GR   GRC 1987           11.1
36  Greece    GR   GRC 1986           12.0
37  Greece    GR   GRC 1985           12.8
38  Greece    GR   GRC 1984           13.4
39  Greece    GR   GRC 1983           14.1
40  Greece    GR   GRC 1982           14.9
41  Greece    GR   GRC 1981           15.9
42  Greece    GR   GRC 1980           17.0
43  Greece    GR   GRC 1979           18.2
44  Greece    GR   GRC 1978           19.4
45  Greece    GR   GRC 1977           20.7
46  Greece    GR   GRC 1976           21.9
47  Greece    GR   GRC 1975           22.9
48  Greece    GR   GRC 1974           23.5
49  Greece    GR   GRC 1973           23.9
50  Greece    GR   GRC 1972           24.4
51  Greece    GR   GRC 1971           25.2
52  Greece    GR   GRC 1970           26.7
53  Greece    GR   GRC 1969           28.9
54  Greece    GR   GRC 1968           31.2
55  Greece    GR   GRC 1967           32.5
56  Greece    GR   GRC 1966           33.2
57  Greece    GR   GRC 1965           33.9
58  Greece    GR   GRC 1964           35.2
59  Greece    GR   GRC 1963           36.7
60  Greece    GR   GRC 1962           37.9
61  Greece    GR   GRC 1961           38.8
62  Greece    GR   GRC 1960           39.4

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) 2o βήμα λήψης

WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN") %>%
  filter(is.na(SP.DYN.IMRT.IN) == FALSE) 
   country iso2c iso3c year SP.DYN.IMRT.IN
1   Greece    GR   GRC 2020            3.6
2   Greece    GR   GRC 2019            3.7
3   Greece    GR   GRC 2018            3.7
4   Greece    GR   GRC 2017            3.8
5   Greece    GR   GRC 2016            3.9
6   Greece    GR   GRC 2015            3.8
7   Greece    GR   GRC 2014            3.7
8   Greece    GR   GRC 2013            3.6
9   Greece    GR   GRC 2012            3.5
10  Greece    GR   GRC 2011            3.5
11  Greece    GR   GRC 2010            3.4
12  Greece    GR   GRC 2009            3.4
13  Greece    GR   GRC 2008            3.5
14  Greece    GR   GRC 2007            3.6
15  Greece    GR   GRC 2006            3.8
16  Greece    GR   GRC 2005            4.0
17  Greece    GR   GRC 2004            4.3
18  Greece    GR   GRC 2003            4.6
19  Greece    GR   GRC 2002            4.9
20  Greece    GR   GRC 2001            5.2
21  Greece    GR   GRC 2000            5.6
22  Greece    GR   GRC 1999            6.0
23  Greece    GR   GRC 1998            6.4
24  Greece    GR   GRC 1997            6.8
25  Greece    GR   GRC 1996            7.1
26  Greece    GR   GRC 1995            7.4
27  Greece    GR   GRC 1994            7.7
28  Greece    GR   GRC 1993            8.0
29  Greece    GR   GRC 1992            8.3
30  Greece    GR   GRC 1991            8.6
31  Greece    GR   GRC 1990            9.1
32  Greece    GR   GRC 1989            9.7
33  Greece    GR   GRC 1988           10.3
34  Greece    GR   GRC 1987           11.1
35  Greece    GR   GRC 1986           12.0
36  Greece    GR   GRC 1985           12.8
37  Greece    GR   GRC 1984           13.4
38  Greece    GR   GRC 1983           14.1
39  Greece    GR   GRC 1982           14.9
40  Greece    GR   GRC 1981           15.9
41  Greece    GR   GRC 1980           17.0
42  Greece    GR   GRC 1979           18.2
43  Greece    GR   GRC 1978           19.4
44  Greece    GR   GRC 1977           20.7
45  Greece    GR   GRC 1976           21.9
46  Greece    GR   GRC 1975           22.9
47  Greece    GR   GRC 1974           23.5
48  Greece    GR   GRC 1973           23.9
49  Greece    GR   GRC 1972           24.4
50  Greece    GR   GRC 1971           25.2
51  Greece    GR   GRC 1970           26.7
52  Greece    GR   GRC 1969           28.9
53  Greece    GR   GRC 1968           31.2
54  Greece    GR   GRC 1967           32.5
55  Greece    GR   GRC 1966           33.2
56  Greece    GR   GRC 1965           33.9
57  Greece    GR   GRC 1964           35.2
58  Greece    GR   GRC 1963           36.7
59  Greece    GR   GRC 1962           37.9
60  Greece    GR   GRC 1961           38.8
61  Greece    GR   GRC 1960           39.4

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) 3o βήμα λήψης

WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN") %>%
  filter(is.na(SP.DYN.IMRT.IN) == FALSE) %>%
  select(year, values = SP.DYN.IMRT.IN)
   year values
1  2020    3.6
2  2019    3.7
3  2018    3.7
4  2017    3.8
5  2016    3.9
6  2015    3.8
7  2014    3.7
8  2013    3.6
9  2012    3.5
10 2011    3.5
11 2010    3.4
12 2009    3.4
13 2008    3.5
14 2007    3.6
15 2006    3.8
16 2005    4.0
17 2004    4.3
18 2003    4.6
19 2002    4.9
20 2001    5.2
21 2000    5.6
22 1999    6.0
23 1998    6.4
24 1997    6.8
25 1996    7.1
26 1995    7.4
27 1994    7.7
28 1993    8.0
29 1992    8.3
30 1991    8.6
31 1990    9.1
32 1989    9.7
33 1988   10.3
34 1987   11.1
35 1986   12.0
36 1985   12.8
37 1984   13.4
38 1983   14.1
39 1982   14.9
40 1981   15.9
41 1980   17.0
42 1979   18.2
43 1978   19.4
44 1977   20.7
45 1976   21.9
46 1975   22.9
47 1974   23.5
48 1973   23.9
49 1972   24.4
50 1971   25.2
51 1970   26.7
52 1969   28.9
53 1968   31.2
54 1967   32.5
55 1966   33.2
56 1965   33.9
57 1964   35.2
58 1963   36.7
59 1962   37.9
60 1961   38.8
61 1960   39.4

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) 4o βήμα λήψης

imort <- WDI(country = "GR", indicator = "SP.DYN.IMRT.IN") %>%
  filter(is.na(SP.DYN.IMRT.IN) == FALSE) %>%
  select(year, values = SP.DYN.IMRT.IN)

Παρατηρήσεις

  • Χρειάζονται απαραίτητα τα 4 βήματα;
    • Όχι πάντοτε, αν είμαστε έμπειροι και σίγουροι πάμε απ’ ευθείας στο 4ο
  • Χρειάζεται η αποθήκευση σε μεταβλητή;
    • Ναι, αν χρειαζόμαστε τα δεδομένα για περαιτέρω επεξεργασία και ανάλυση. -Πως επιλέγουμε το όνομα της μεταβλητής;
    • Όπως μας αρέσει. Καλό είναι να έχει κάποιο νόημα, πχ imort = infant mortality

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) 1ο βήμα ανάλυσης

Το πρώτο βήμα είναι πάντοτε γράφημα. Κάποιου είδους γράφημα.

ggplot(imort, aes(x = year, y = values)) +
  geom_line(linewidth = 1) +
  labs(x = "", y = "",
       title = "Infant mortality, number per 1000 births") +
  theme_economist_white(base_size = 18)

Μία χώρα (πχ Ελλάδα) περιγραφική στατιστική

summary(imort$values)
   Min. 1st Qu.  Median    Mean 3rd Qu.    Max. 
   3.40    4.00    9.10   14.17   22.90   39.40 

Δεν βγάζουμε κάποιο ιδιαίτερο συμπέρασμα.

Σε περιπτώσεις μονότονης αύξησης ή μείωσης μεγέθους η περιγραφική στατιστική δεν βοηθάει ιδιαίτερα.

Όλες οι χώρες, τα πλέον πρόσφατα δεδομένα

countries <- countrycode::codelist %>% 
  select(iso3c, country.name.en)
imort <- WDI(indicator = "SP.DYN.IMRT.IN", latest = 1) %>%
  rename(values = SP.DYN.IMRT.IN) %>%
  filter(iso3c %in% countries$iso3c)

Περιγραφική στατιστική

summary(imort$values)
   Min. 1st Qu.  Median    Mean 3rd Qu.    Max. 
   1.50    5.40   13.20   20.39   31.20   80.10 

Εδώ η πληροφορία είναι εξαιρετικά σημαντική.

Θηκόγραμμα, ιστόγραμμα

Τι παρατηρείτε; Πως σχολιάζετε τα αποτελέσματα;

summary(imort$values)
   Min. 1st Qu.  Median    Mean 3rd Qu.    Max. 
   1.50    5.40   13.20   20.39   31.20   80.10 
boxplot(imort$values)

hist(imort$values)

Σε ποια θέση είναι η Ελλάδα;

imort %>% filter(iso3c == "GRC")
  country iso2c iso3c year values
1  Greece    GR   GRC 2020    3.6

Κατά το έτος 2020 στην Ελλάδα 3.6 παιδιά (έως 1 έτους) ανά 1000 γεννήσεις έχασαν τη ζωή τους.

Πως συγκρίνετε η Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες χώρες; Πόσες είναι σε καλύτερη και πόσες σε χειρότερη θέση;

imort %>% 
  filter(values < 3.6) %>% 
  nrow()
[1] 32
imort %>% 
  filter(values > 3.6) %>% 
  nrow()
[1] 158

Quantile

Τι παρατηρείτε;

quantile(imort$values, 0.15)
15% 
3.4 
quantile(imort$values, 0.25)
25% 
5.4 
quantile(imort$values, 0.175)
17.5% 
  3.6 

Παράρτημα

countrycode::codelist

Το πακέτο countrycode περιέχει βοηθητικά αρχεία σχετικά με τις χώρες του ΟΗΕ. Ονόματα (σε διαφορετικές γλώσσες), κωδικοί, κλπ.

Η εγκατάσταση του είναι απλή:

install.packages("countrycode")

Αν το φορτώσουμε στο περιβάλλον της R

library(countrycode)

τότε έχουμε στη διάθεσή μας τον πίνακα codelist με τα στοιχεία των χωρών.

Μπορείτε να το δείτε με μία από τις παρακάτω εντολές:

codelist
print(codelist)
view(codelist)

πακέτο::πίνακας

Επειδή συχνά το μόνο που χρειαζόμαστε από το πακέτο countrycode είναι ο πίνακας codelist αντί να φορτώσουμε όλο πακέτο καλούμε το συγκεκριμένο πίνακα από το πακέτο (::)

countrycode::codelist

Η λογική πακέτο::πίνακας ή πακέτο::συνάρτηση ισχύει για όλους τις πίνακες, τις μεθόδους και τις συναρτήσεις των πακέτων.